චීන රෙන්මින්බි ගෝලීය මුදල් ඒකකයක් බවට පත් කිරීමේ වෑයමට බාධක රැසක්  

චීන රෙන්මින්බි (RMB) ජාත්‍යන්තරකරණය යනු චීන රජය විසින් එහි ගෝලීය ස්ථාවරය වැඩි දියුණු කිරීම සහ එක්සත් ජනපද ඩොලරය මත යැපීම අඩු කිරීම අරමුණු කරගත් දිගුකාලීන ව්‍යාපෘතියකි. 2015 දී RMB සංචිත මුදල් ඒකකයක් ලෙස හඳුන්වා දීමෙන් පසු, එහි ජාත්‍යන්තරකරණය වේගවත් වී ඇති අතර, වැඩි ආයෝජකයින් සහ වෙළඳ හවුල්කරුවන් ආකර්ෂණය කරගෙන ඇත.

කෙසේ වෙතත්, මෙම ක්‍රියාවලිය විනිමය අනුපාත අවදානම, ආර්ථික මන්දගාමිත්වය සහ එක්සත් ජනපදය වැනි ප්‍රධාන වෙළඳ හවුල්කරුවන් සමඟ ඇති භූ දේශපාලන ආතතීන් ඇතුළු අභියෝග රැසකට මුහුණ දී ඇත. මෙම ලිපියෙන් RMB ජාත්‍යන්තරකරණයේ අභියෝග සහ ඒවා ආමන්ත්‍රණය කරන ආකාරය පිළිබඳව බහුපාර්ශ්වික සංවර්ධන බැංකු දෙකක් වන New Development Bank (NDB) සහ Asian Infrastructure Investment Bank (AIIB) පදනම් කරගනිමින් දකුණු ආසියානු අධ්‍යයනය සම්බන්ධයෙන් වන යුරෝපා පදනම (EFSAS) ප්‍රකාශයට පත් කළ අධ්‍යයන වාර්තාවේ නිරීක්ෂණ මත පදනම්ව සාකච්ඡා කිරීමට අපේක්ෂා කරමු.

බ්‍රසීලය, රුසියාව, ඉන්දියාව, චීනය සහ දකුණු අප්‍රිකාව (BRICS) යන රටවල් විසින් 2014 දී පිහිටුවන ලද NDB, නැගී එන ආර්ථිකයන්හි තිරසාර සංවර්ධන මුලපිරීම් සඳහා සහාය වීම අරමුණු කරයි. බහුපාර්ශ්වික සංවර්ධන බැංකුවක් ලෙස, NDB සාමාජික රටවලට RMB ඇතුළු ඔවුන්ගේ ජාතික මුදල්වලින් ණය ලබා දී ඇත. ගෝලීය වෙළෙඳාම සහ මූල්‍යකරණයේ ප්‍රමුඛ මුදල් ඒකකය වූ එක්සත් ජනපද ඩොලරයට විකල්ප මුදල් ඒකකයක් ලෙස RMB භාවිතය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට මෙම පියවර උපකාරී වී ඇත. EFSAS වාර්තාවට අනුව, NDB විසින් චීනයේ හරිත ව්‍යාපෘති සඳහා අරමුදල් සැපයීම සඳහා RMB බිලියන 3 ($ මිලියන 450) රැස්කරමින් 2016 ජූලි මාසයේදී සිය පළමු RMB-නම් කරන ලද බැඳුම්කර නිකුත් කරන ලදී. ඉන් පසුව ඉන්දියාවේ යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘති සඳහා සහාය වීම සඳහා 2017 සැප්තැම්බර් මාසයේදී නිකුත් කරන ලද RMB බිලියන 1 ක් වටිනා තවත් බැඳුම්කරයක් නිකුත් කරන ලදී.

RMB ජාත්‍යන්තරකරණය කර ඇති එක් ප්‍රධාන මාර්ගයක් වන්නේ ලොව පුරා RMB නිෂ්කාශන මධ්‍යස්ථාන පිහිටුවීමයි. මෙම මධ්‍යස්ථාන නිෂ්කාශන සේවා සැපයීම සහ ගනුදෙනුවල පහසුව වැඩිදියුණු කිරීම මගින් RMB හි වෙළඳාම සහ ආයෝජනය සඳහා පහසුකම් සපයයි. 2021 වන විට, ලොව පුරා RMB නිෂ්කාශන මධ්‍යස්ථාන 20 කට අධික ප්‍රමාණයක් ඇති අතර, ලන්ඩන් ඒ සියල්ලෙන් විශාලතම මධ්‍යස්ථානය වේ.

RMB හි ජාත්‍යන්තරකරණයේ තවත් ප්‍රධාන සාධකයක් වන්නේ නව ආයෝජන මාර්ග නිර්මාණය කිරීමයි. චීන ආයෝජකයින්ට දැන් RMB භාවිතා කරමින් විදේශ වෙළෙඳපොළවල සෘජුවම ආයෝජනය කළ හැකි අතර, විදේශ මුදල්වලින් ගනුදෙනු කිරීම පහසු කරයි. මෙය ආයෝජන මුදල් ඒකකයක් ලෙස RMB හි ආකර්ශනය ඉහළ නංවා ඇති අතර, ජාත්‍යන්තර ආයෝජකයින් වැඩි සංඛ්‍යාවක් ඒ සඳහා උනන්දුවක් දක්වයි.

මෙම සන්දර්භය තුළ, "RMB ජාත්‍යන්තරකරණයේ අභියෝග - NDB සහ AIIB වෙතින් තීක්ෂ්ණ බුද්ධිය" යන මාතෘකාවෙන් යුත් වාර්තාව RMB ප්‍රවර්ධනය කිරීමේදී චීනය මුහුණ දෙන අභියෝග සහ චීනය විසින්, බහුපාර්ශ්වික සංවර්ධන බැංකු දෙකක්, එනම් නව සංවර්ධන බැංකුව (NDB) සහ ආසියානු යටිතල පහසුකම් ආයෝජන බැංකුව (AIIB)පිහිටුවීමෙන් උගත් පාඩම් පිළිබඳ ගැඹුරු විශ්ලේෂණයක් සපයයි..

එක් ප්‍රධාන අභියෝගයක් වන්නේ ප්‍රධාන වශයෙන් මුදල් වෙළෙඳපොළවල් කෙරෙහි චීන රජය මැදිහත් වීම හේතුවෙන් RMB ස්ථාවර මුදල් ඒකකයක් ලෙස විශ්වාසයක් නොමැතිකමයි. අපනයන ඉහළ නැංවීම සඳහා RMB කෘතිමව පහළ මට්ටමක තබා ගැනීමේ රජයේ ප්‍රතිපත්තිය, වෙළඳ ආරවුල් සහ ආතතීන්ට තුඩු දී ඇති මුදල් හැසිරවීමක් ලෙස එක්සත් ජනපදය සහ අනෙකුත් වෙළඳ හවුල්කරුවන් විසින් විවේචනයට ලක් කර ඇත.

තවත් අභියෝගයක් වන්නේ චීනයේ ආර්ථික මන්දගාමිත්වය, RMB කෙරෙහි ආයෝජකයින්ගේ උනන්දුව දුර්වල කිරීමයි. COVID-19 වසංගතය හේතුවෙන් 2020 දී චීන ආර්ථිකයේ වර්ධනයේ සැලකිය යුතු පරිහානියකට මුහුණ දුන් අතර එය වෙනත් රටවල් සමඟ වෙළඳාම් සහ ආයෝජන අඩුවීමට හේතු විය. තවද, චීනය සහ එක්සත් ජනපදය අතර දේශපාලන ආතතීන් ද RMB ජාත්‍යන්තරකරණයට  බලපා ඇත. එක්සත් ජනපද ආණ්ඩුව චීන භාණ්ඩ මත තීරුබදු පැනවීම සහ චීන තාක්‍ෂණ සමාගම්වලට සීමා පැනවීම, සංචිත මුදල් ලෙස RMB හි අපේක්ෂාවන් යටපත් කරමින් ගෝලීය ආර්ථිකයෙන් චීනය හුදකලා වනු ඇති බවට තර්ජනයක් නිර්මාණය කර ඇත.

2016 දී චීනය විසින් පිහිටුවන ලද තවත් බහුපාර්ශ්වික සංවර්ධන බැංකුවක් වන AIIB ද එහි ණය දීමේ කටයුතු සඳහා RMB භාවිතය ප්‍රවර්ධනය කරයි. AIIB හි මෙහෙවර වන්නේ ආසියාව, යුරෝපය සහ අප්‍රිකාව මහාමාර්ග, දුම්රිය සහ මුහුදු කොරිඩෝ හරහා එකිනෙක සම්බන්ධ කිරීම අරමුණු කරගත් දැවැන්ත සංවර්ධන වැඩසටහනක් වන තීරය සහ මාර්ග මුලපිරීම (BRI) වෙත මූලික අවධානය යොමු කරමින් ආසියාවේ යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘති සඳහා මුදල් සැපයීමයි. BRI සඳහා ඩොලර් ට්‍රිලියන 1කට වැඩි ආයෝජනයක් අවශ්‍ය වනු ඇතැයි ගණන් බලා ඇති අතර, එය ඉතිහාසයේ වඩාත්ම පුළුල් යටිතල පහසුකම් ව්‍යාපෘතිය බවට පත් කරයි.

2016 දී අසර්බයිජානයේ ගෑස් නල මාර්ග ව්‍යාපෘතියක් සඳහා අරමුදල් සැපයීම සඳහා ඩොලර් මිලියන 500 ක ණයක් ඇතුළුව BRI ව්‍යාපෘති කිහිපයක් සඳහා AIIB මූල්‍ය පහසුකම් සපයා ඇත. EFSAS වාර්තාවට අනුව AIIB විසින් එහි සාමාජික රටවල තිරසාර සංවර්ධන මුලපිරීම් සඳහා සහාය වීමට RMB ඇතුළු දේශීය මුදල්වලින් ණය ලබා දෙන ලබයි.  කෙසේ වෙතත්, RMB හි ජාත්‍යන්තරකරණය චීනයේ මූල්‍ය පද්ධතියේ නම්‍යශීලීභාවය නොමැතිකම, මුදල් වෙළඳපොළට රජයේ මැදිහත්වීම සහ වෙනත් රටවල නියාමන බාධක ඇතුළු අභියෝග කිහිපයකට මුහුණ දෙන බව බැංකුව පිළිගත්තේය.

මෙම අභියෝගවලට මුහුණ දීම සඳහා, AIIB විසින් RMB ජාත්‍යන්තරකරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට පියවර ගෙන ඇත, එහි RMB-නම් කරන ලද ණය දීමේ මෙහෙයුම් පුළුල් කිරීම සහ චීන බැංකු සමඟ එහි හවුල්කාරිත්වය ශක්තිමත් කිරීම ඇතුළුව. බැංකුව ගෝලීය මූල්‍ය වෙළෙඳපොළවල ඇති හැකියාව වැඩි කිරීම සඳහා බැඳුම්කර වැනි RMB පදනම් කරගත් මූල්‍ය උපකරණ සංවර්ධනය කිරීම සඳහා ද යෝජනා කර ඇත.

අවසාන වශයෙන්, RMB ජාත්‍යන්තරකරණය අභියෝග කිහිපයකට මුහුණ දෙන දිගු කාලීන ව්‍යාපෘතියක් ලෙස පවතී. RMB ජාත්‍යන්තර මුදල් ඒකකයක් ලෙස ප්‍රවර්ධනය කිරීමට NDB සහ AIIB විසින් දරන ලද උත්සාහයන් නොතකා, ආර්ථික මන්දගාමිත්වය, දේශපාලන ආතතීන් සහ එහි ස්ථාවරත්වය පිළිබඳ විශ්වාසය නොමැතිකම වැනි සාධක හේතුවෙන් එහි අපේක්ෂාවන් අවිනිශ්චිතව පවතී. කෙසේ වෙතත්, දැනට ක්‍රියාත්මක වන BRI මුලපිරීම සහ වෙළෙඳාම සහ ආයෝජන සඳහා RMB භාවිතා කරන රටවල් සංඛ්‍යාව වැඩි වීමෙන් පෙන්නුම් කරන්නේ RMB අනාගතයේදී ගෝලීය මූල්‍ය හා වෙළඳාමේ සැලකිය යුතු කාර්යභාරයක් ඉටු කරනු ඇති බවයි. එහි මූල්‍ය පද්ධතිය ලිහිල් කිරීමට සහ RMB ජාත්‍යන්තරකරණය ප්‍රවර්ධනය කිරීමට චීන රජයේ කැපවීම ද එහි සාර්ථකත්වය සහතික කිරීම සඳහා තීරණාත්මක කාර්යභාරයක් ඉටු කරනු ඇත.